Μέσα κοινωνικής δικτύωσης
Ένα άλλο ζήτημα, όμως, ανέκυψε αυτές τις μέρες κι είναι από μόνο του πολύ σημαντικό. Το “πραξικόπημα” του Τραμπ στο Καπιτώλιο πολεμήθηκε από το Τουίτερ αρχικά και, στην συνέχεια, από τον Ζάκερμπεργκ, τον άρχοντα του Φέισμπουκ. Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης έκλεισαν τον λογαριασμό του πλανητάρχη και του στέρησαν την δυνατότητα άμεσης επικοινωνίας με τους οπαδούς του. Με ποια εντολή ή με ποια δικαιοδοσία το έκαναν αυτό; Καμιά εντολή δεν πήραν και καμιά δικαιοδοσία δεν είχαν. Απλά ο Ζάκερμπεργκ και το Τουίτερ πριν από αυτόν (Ντόρσεϊ ο ιδιοκτήτης του) έκριναν ότι ο Τραμπ ξεπέρασε το μέτρο. Ποιο μέτρο; Αυτό που ο Ζάκερμπεργκ και το Τουίτερ έθεσαν όταν εκείνοι το νόμισαν σωστό.
Δεδομένου ότι το Φέισμπουκ και το Τουίτερ κι όλα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι σε χέρια ιδιωτών, οι κίνδυνοι είναι εμφανείς. Η Γκουγκλ, το Ίντερνετ, τα Μέσα, δουλεύουν χρησιμοποιώντας δημόσιους δορυφόρους και δημόσια αγαθά όπως τον εναέριο χώρο, τις συχνότητες κτλ.) Χωρίς ανταγωνισμό και χωρίς έλεγχο, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία ότι αυτός ο δημόσιος χώρος πλέον ιδιωτικοποιείται. Το πρόβλημα είναι τεράστιο. Ακόμα έχουμε μόλις διακρίνει την αρχή, το ξεκίνημά του. Και οι λύσεις που προβάλλουν είναι ίσως χειρότερες κι από το ίδιο το πρόβλημα. Μια εθνικοποίηση από τις ΗΠΑ θα ήταν ολοκληρωτισμός και μια εθνικοποίηση από παγκόσμιο οργανισμό θα ήταν βήμα άτακτο και ανεξέλεγκτο προς μια παγκόσμια διακυβέρνηση που κανείς δεν επιθυμεί αυτή τη στιγμή. Μπήκαμε σε μια νέα ψηφιακή εποχή και μόλις που αντιλαμβανόμαστε την έκταση των νέων προβλημάτων. Ο Τραμπ, και ο τρόπος που αυτός συμπεριφέρθηκε στους άλλους, όπως κι ο τρόπος που τού συμπεριφέρθηκαν είναι ένα ηχηρό καμπανάκι. Ο εκφασισμός της κοινωνίας, του δημόσιου βίου κινδυνεύει να αντιμετωπιστεί με ακόμη περισσότερο εκφασισμό.
Δημοκρατία
Η ανάγκη για μια δημοκρατική αντεπίθεση είναι πλέον άμεση. Υπάρχουν τα μέσα για την κατίσχυση άμεσων δημοκρατικών θεσμών. Η έκφραση γνώμης από το σύνολο των πολιτών και η εναλλαγή στα κέντρα πολιτικής εξουσίας όλων των πολιτών (με κλήρωση) και η απόδοση δικαιοσύνης από το σύνολο των πολιτών, είναι εφικτές. Μπορεί να φαίνεται ουτοπία όμως είναι η μόνη απάντηση στην δυστοπία προς την οποία οδεύουμε.
Ας αρχίσουμε τουλάχιστον να το συζητάμε. Κι ειδικά εμείς εδώ στην Ελλάδα έχουμε το παράδειγμα του πατρώου ελληνικού πολιτεύματος σαν πρότυπο για να προβάλλουμε. Ας μάθουμε περισσότερα γι αυτό. Η αντιπροσωπευτική, δυτική δημοκρατία, στην ανθρωπότητα ολόκληρη βρίσκεται σε κρίσιμη καμπή, ίσως η μόνη της διέξοδος είναι να στραφεί για μια ακόμη φορά στις πηγές της.